Sut mae Adfywio Cymru yn gweithio?

Mae Adfywio Cymru yn cysylltu cymunedau gyda mentoriaid cymheiriaid sy’n barod i rhannu eu gwybodaeth a’u profiadau er mwyn ysbrydoli, cefnogi a galluogi eraill i gymryd camau tuag at gweithredu ar newid yn yr hinsawdd mewn cymunedau lleol.

Ers 2012 mae Adfywio Cymru wedi helpu cannoedd o gymunedau ar draws Cymru i weithredu ar newid hinsawdd a chynaliadwyedd, er enghraifft trwy ddatblygu adnoddau ynni cynaliadwy lleol, cychwyn clybiau bwyd a phrosiectau tyfu, gwneud tir yn fwy cynaliadwy ac adeiladau’n fwy ynni effeithlon, sefydlu mentrau teithio cynaliadwy, sefydlu mentrau a berchnogir gan y gymuned, ac ymgysylltu ysgolion â gweithredu ar newid hinsawdd.

Mae Adfywio Cymru wedi bod yn arbennig o lwyddiannus o ran cyrraedd grwpiau y tu hwnt i’r sector amgylcheddol ac ysgogi mwy o’r ‘bobl anarferol’ i weithredu ar y materion yma. Yn fwy na dim, nod y rhaglen yw cymorth cymar i gymar i ysgogi gweithredu ar lefel gymunedol.

Mae’r rhaglen yn seiliedig ar yr egwyddorion canlynol:

• Bydd grwpiau cymunedol yn ymgysylltu â’r rheiny y maent wedi teithio ar hyd yr un llwybr a byddant yn dysgu gorau ganddynt – dyna pam ein bod yn canolbwyntio ar gymorth cymar i gymar.
• Caiff y rhaglen ei dosbarthu ledled Cymru – gan adeiladu ar brofiad a gwybodaeth rhwydweithiau presennol.
• Mae wedi’i harwain gan y gymuned ac yn grymusol – gan gefnogi anghenion a dyheadau cymunedau i wneud newidiadau hiroes trwy eu hymdrechion eu hunain.
• Mae’r rhaglen yn ei hanfod yn gost-effeithiol ac yn gefnogol o’r trydydd sector oherwydd caiff sefydliadau’r mentoriaid cymheiriaid a’r cydlynwyr eu talu am y gwaith y maent yn ei gyflawni.

• Mae gan Adfywio Cymru tua 25 o Gydlynwyr Lleol ar hyd a lled y wlad, ac mae pob un wedi’i leoli mewn sefydliadau dielw preifat lleol, a’u swyddogaeth yw cyrraedd grwpiau efallai y gallant weithredu ar newid hinsawdd (boed eu bod yn ymwybodol o hynny ai peidio).
• Os oes digon o ddiddordeb ymhlith y grŵp bydd ein Cydlynydd Lleol yn gweithio gyda nhw i gadarnhau eu syniadau a’u dyheadau, ac i adnabod y pethau y gallent eu gwneud o ran newid hinsawdd. Trwy’r broses hon bydd y grŵp yn llunio cynllun gweithredu.
• Yna bydd y Cydlynydd Lleol yn paru’r grŵp â chefnogaeth mentor addas- pobl neu grwpiau eraill sydd eisoes wedi gweithredu. Gallant hwy eu helpu i gymryd eu camau cyntaf a nodwyd yn eu cynllun gweithredu.
• Ar ôl cwblhau’r broses o fentora cymheiriaid bydd y grŵp yn symud ymlaen i gyflanwi gweddill eu cynllun gweithredu ar eu cyflymder eu hunain, wrth ochr eu gweithgareddau bob dydd. Bydd y cydlynydd lleol yn cadw mewn cysylltiad â’r grŵp gan eu gwahodd i ymuno â chyfleoedd rhwydweithio perthnasol – hyfforddiant, rhannu sgiliau, cynhadleddau a gweithdai.
• Weithiau bydd grwpiau’n gofyn am ail gyfres o gefnogaeth mentora i gymryd eu camau nesaf ac i ddwysau eu gweithredu ar newid hinsawdd –
• Ac weithiau mae grwpiau’n cofrestru fel Mentoriaid Cymheiriaid eu hunain, i rannu eu gwybodaeth a’u profiad â grwpiau eraill ac i adeiladu ar waddol rhwydwaith cefnogol ffyniannus ar draws Cymru.